Goed nieuws voor kunst- architectuurliefhebbers, want de Neue Nationalgalerie opende vorige week opnieuw haar deuren. Het Berlijnse museum was sinds 1 januari 2015 gesloten voor een grondige renovatie.
Icoon van modernistische architectuur
De Neue Nationalgalerie geldt als een van de klassiekers van de moderne architectuur. Het gebouw aan het Kulturforum in Berlijn, dat in 1968 werd geopend, is een modernistisch ontwerp van de Duitse architect Ludwig Mies Van der Rohe. Zijn enige in Europa, nadat hij eind jaren ’30 naar de Verenigde Staten was gevlucht.
Met zijn ontwerp voor de Neue Nationalgalerie realiseerde Mies van der Rohe zijn eigen idee van één grote, algemene ruimte. Op een terras van 105 meter op 110, plaatste hij een stalen paviljoen in de vorm van een vierkant. Het in het oog springende dak, dat lijkt te zweven, maar wordt gedragen wordt door 8 stalen kolommen, heeft een lengte van 64,8 meter. De immense glazen wand van bijna 9 meter hoog is 7,2 meter naar binnen geplaatst.
Renovatie in handen van David Chipperfield
De renovatie van zo’n icoon laat je niet door de eerste de beste uitvoeren en daarom werd de prestigieuze Britse architect David Chipperfield gevraagd. Chipperfield had eerder al het Berlijnse Neues Museum gereconstrueerd. Een ontwerp dat hem destijds de European Union Prize for Contemporary Architecture opleverde, grappig genoeg ook wel de Mies van der Rohe Award genoemd. Sindsdien ontwierp hij verschillende gebouwen in de Duitse hoofdstad (ook de prachtige James-Simon-Galerie aan het Museumsinsel is door hem getekend) en ook elders in de wereld gooit hij al jaren hoge ogen met zijn architecturale ontwerpen. In Zurich ontwierp hij bijvoorbeeld het Kunsthaus, het grootste kunstmuseum van Zwitserland. In New York realiseerde hij onder meer het gloednieuwe The Bryant, een woon- en werkgebouw van 32 verdiepingen hoog aan de rand van het bekende Bryant Park. Ook van zijn hand: het hoofdkwartier van BBC Schotland, het indrukwekkende River & Rowing Museum in Henley-on-Thames en het City Of Justice in Barcelona. Niet verwonderlijk dus dat de architect in het Verenigd Koninkrijk gekend is als Sir David Alan Chipperfield.
Veel lof voor respectvolle restauratie
Chipperfield en zijn team gingen minutieus te werk. Toen het gebouw werd gedemonteerd, kregen elke steen en elk onderdeel voor ze werden opgeslagen naar verluidt een nummer. Ook gingen de architecten grasduinen in het archief van Mies van der Rohe. Ze bestudeerden onder meer zijn briefwisseling met de toeleveranciers en kwamen zo tot een schat aan informatie die hen hielp om het originele gebouw in zijn originele grandeur te herstellen.
Nu de restauratie van de Neue Nationalgalerie achter de rug is, wordt Chipperfield overladen met lofbetuigingen. Bijna zes jaar werkte hij aan de restauratie en toch herken je zijn werk alleen aan een groot aantal minutieuze, bijna onzichtbare ingrepen. Het respect waarmee hij het ontwerp van Mies van der Rohe aanpakte en de manier waarop hij het transparante, modernistische ontwerp in ere herstelde, tonen zijn waarde als architect en leveren hem wereldwijd heel wat bewondering op.
Werk van Chipperfield in België
Ook in ons land is Chipperfield geen onbekende meer. In Leuven ontwierp hij op de Hertogensite de 50 meter hoge woontoren Hertog I en in Nieuwpoort-bad leidt hij de renovatie van het prestigieuze historische Le Grand Hôtel, dat weldra opnieuw de deuren zal openen als The Grand. In Antwerpen ontwierp hij de derde en vierde toren van het Westkaai-project aan het Eilandje en weldra verschijnt er ook op Nieuw Zuid een gebouw van zijn hand.
